Zalety i wady dostępności sztuki online

Współcześnie możemy obcować ze sztuką na najróżniejsze sposoby. Można tworzyć ją samodzielnie, odkrywać jej tajemnice na blogach o sztuce czy poznawać jej różne oblicza w galeriach. Tych ostatnich nie trzeba jednak odwiedzać osobiście – z powodzeniem można wybrać się do nich na wirtualną wizytę. Czy to rozwiązanie ma jednak wyłącznie zalety?

 

Internetowe galerie sztuki – jak to się zaczęło?
O wirtualnych muzeach czy galeriach sztuki wyjątkowo głośno zrobiło się na początku pandemii koronawirusa, gdy z powodu wprowadzanych przez kolejne kraje restrykcji niemożliwe stało się zwiedzanie ich w standardowy sposób. W rzeczywistości jednak ze zdobyczy nowoczesnych technologii świat kultury i sztuki zaczął czerpać już znacznie wcześniej.

Pomysł wykorzystania osiągnięć technologicznych w celu ułatwienia dostępu do zbiorów muzealnych czy dzieł sztuki narodził się przed kilkoma dekadami. Zaczął on nabierać bardziej realnych kształtów w latach 90. ubiegłego stulecia, choć wówczas nie było jeszcze wiadomo, jaką formę powinien on przybrać.

Rozważano najróżniejsze opcje – od udostępnienia zwiedzającym nowoczesnych urządzeń, które ułatwią im obcowanie ze sztuką, po przeniesienie wszystkich zbiorów do wirtualnej rzeczywistości i umożliwienie zwiedzania za pośrednictwem komputera z dostępem do internetu. Wtedy jednak idea stworzenia internetowych galerii sztuki napotkała na poważną przeszkodę – istotnym ograniczeniem były dostępne w tamtym czasie narzędzia.

 

 

 

Obcowanie ze sztuką w wirtualnym świecie
Z biegiem czasu cyfryzacja zaczęła dotykać kolejnych sfer naszego życia – i nie ominęła sposobu, w jaki obcujemy ze sztuką. Jednym z istotniejszych momentów było uruchomienie na początku 2011 roku projektu Google Art Project, dziś znanego jako Google Arts & Culture. Główne założenie i cel przedsięwzięcia były bardzo proste – miały umożliwić użytkownikom sieci z każdej części świata uzyskanie dostępu do dzieł sztuki, znajdujących się w zbiorach galerii partnerskich.

Inicjatorem projektu był Amid Sood, projektant firmy Google, który zrealizował go we współpracy z Nicolasem Serotą z muzeum sztuki nowoczesnej Tate Modern w Londynie. Początkowo udział w projekcie brało 17 muzeów i galerii – oprócz wspomnianego Tate Modern w tym gronie znalazły się też The Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku czy Galeria Uffizi we Florencji.

 

 

Na platformie można nie tylko oglądać dzieła malarzy z najróżniejszych zakątków globu, ale też odbywać wirtualne wycieczki. Realizacja projektu internetowej galerii sztuki była możliwa dzięki wykorzystaniu rozwiązania bazującego na Google Street View. Ponadto oglądane obrazy można wielokrotnie powiększać, więc można dostrzec nawet najdrobniejsze szczegóły.

Wraz z upływem czasu muzea i galerie sztuki zaczęły umożliwiać zwiedzanie online także we własnym zakresie. Bez wychodzenia z domu można zobaczyć na przykład zbiory znajdujące się w paryskim Musée d’Orsay czy Luwrze, mieszczącej się w Watykanie Kaplicy Sykstyńskiej, Van Gogh Museum i Rijksmuseum w Amsterdamie czy British Muzeum w Londynie.

Z nowoczesnych technologii zaczęły korzystać również polskie muzea i galerie – swoje zbiory w tej formie udostępniają między innymi Muzeum Pałacu w Wilanowie, Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki czy Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu.

 

Zalety internetowych galerii sztuki
Jak każde rozwiązanie, internetowe galerie sztuki też mają zarówno zalety, jak i wady. Najpierw przyjrzyjmy się jednak tym pierwszym. Jedną z najważniejszych korzyści jest oczywiście powszechny dostęp do sztuki niezależnie od miejsca pobytu. Do czasu przeniesienia galerii sztuki do wirtualnej rzeczywistości niektóre osoby mogły obcować z nią, wyłącznie czytając ulubiony blog o sztuce czy sięgając po poświęconą tej tematyce literaturze. Teraz wystarczy nam jedynie dostęp do internetu, by móc poczuć się niemal jak podczas prawdziwej wizyty.

Co ważne, dostępność ta dotyczy nie tylko rodzimych placówek. Dzięki zdobyczom technologii możemy w każdej chwili odwiedzić muzeum czy galerię znajdującą się nie tylko w innym kraju, ale i na innym kontynencie. Mimo najszczerszych chęci nie każdy może pozwolić sobie na podróż do odległego państwa. Nie oznacza to jednak, że nie dane nam będzie obejrzeć największych arcydzieł malarstwa – internetowe galerie sztuki umożliwiają nam to w dowolnej chwili i z każdego miejsca.

 

 

 

Możliwość zwiedzania najsłynniejszych muzeów i galerii online znacznie poszerzyła także grono potencjalnych odbiorców, którzy chcą obcować ze sztuką. Jako że dostęp do zbiorów można uzyskać za pomocą kilku kliknięć, osoby wcześniej nieprzekonane do odwiedzenia danego miejsca mogą sprawdzić, co czeka na nich na miejscu. Taka wirtualna wycieczka może stanowić doskonały przedsmak przed osobistą wizytą. W ten sposób można również zainteresować sztuką młodsze pokolenie, które dorasta w erze cyfryzacji i konsumuje otaczający świat głównie w ten sposób.

 

Wady internetowych galerii sztuki
Czy dostępność internetowej galerii sztuki z każdego miejsca na świecie może mieć jakieś wady? Choć to rozwiązanie wydaje się mieć znacznie więcej zalet, warto podkreślić, że najpewniej nigdy nie zastąpi ono osobistej wizyty. W muzeach i galeriach sztuki panuje bardzo charakterystyczny, wyjątkowy klimat, który trudno oddać nawet na najlepszej jakości zdjęciach.

Minusem może być też brak możliwości uzyskania większej ilości informacji, na przykład od przewodnika. Choć w sieci można znaleźć ich wiele, najlepszym ich źródłem są osoby mające styczność ze sztuką na co dzień.

Internetowe galerie to bez wątpienia świetny sposób na dotarcie ze sztuką do reprezentantów każdego pokolenia, z najróżniejszych zakątków globu. Z tej możliwości warto skorzystać zwłaszcza do popularyzowania sztuki wśród najmłodszych generacji, które postrzegają i odkrywają świat w zupełnie inny sposób – a wirtualna wycieczka po świecie sztuki może niespodziewanie okazać się zalążkiem nowych zainteresowań i pasji.